O Heer die onze Vader zijt
Gezang 463 [melodie Rest of Elton]
Dit lied is de bijdrage van een Quaker aan
onze liederenschat uit de kerk der eeuwen. J.G. Whittier (1807-1892).
Eenvoudige afkomst, autodidact, al vroeg betrokken bij de abolitionists
(afschaffing van de slavernij). Pacifist en strijder tegelijk, horend
bij een cultuurkritische kerkgemeenschap en cultureel zeer actief etc. In zijn tijd
is hij vooral bekend als groot
dichter. Het lied is ontstaan uit ergernis over een luidruchtige
avondlijke opwekkingsbijeenkomst bij Whittier in de buurt. Niet enkel de
sprekers maar ook de zang en het geroep stoorde hem. Het verstoorde niet enkel
zijn avondrust,
maar wrong ook met zijn geloofsbeleving. Hij vond dat die opgewonden sfeer
meer leek op een Indisch ritueel (Soma) waarover hij gelezen had -
en waar bepaalde brouwsel tot trance en extase moeten leiden - dan op een
christelijke bijeenkomst. En na een beschrijving van Derwisjen, Bacchanten en
Orphici volgt dan...
We brew in many a Christian fane
the heathen Soma still !
Dear Lord and Father of mankind,
forgive our foolish ways...
Geen kerklied dus, maar een gedicht, dat door
adoptie toch in een kerkelijke bundel terecht kwam. De vertaling van
Schulte Nordholt is in het eerste couplet veel vromer
dan het origineel. Jammer, een gemiste kans. our foolish ways > onze
schuld. Daarom het Engelse origineel
onderaan de pagina. En waarom niet: Zing het eerste vers gewoon in het
ENGELS... Ook niet opgenomen in Liedboek 2013 is
gezang 307, het andere
lied van Whittier.
De melodie van F.C. Maker is laat 19de eeuws, en nogal sentimenteel (chromatiek).
Adriaan Schuurman analyseert dat navenant ('... een erg weke melodie') maar
merkt ook op (Compendium Liedboek 1973, col. 1062)
"Men
bedenke echter, dat deze zangwijs (mits in rustig tempo
en zeer licht
gezongen!) wel degelijk de stille aandacht weergeeft, waarvan
Whittiers tekst spreekt. Als men ter zake attent is, verliest de melodie
haar schijnbaar ordinair karakter." De ervaring geeft Schuurman
gelijk. Dat wil zeggen: het lied verwordt tot iets vreselijk ordinairs als
je gaat slepen, trekken... Don't watch Nederland Zingt , en al
helemaal niet de zogezegd diep doorleefde uitvoeringen die menige zangerd
(om van zangeressen nog maar te zwijgen) hiervan - liefst met speciale
belichting - ten tonele brengen. Maar als je het rustig en licht zingt (met
verende tred so to speak) is de melodie heel trefzeker. een
stille stem in 't hart... Dus op die
voorwaarde...
Het lied stond ook al in de Proefbundel, 102 gezangen
| 1 O Heer die onze Vader zijt, vergeef ons onze schuld. Wijs ons de weg der zaligheid, en laat ons hart, door U geleid, met liefde zijn vervuld. 2 Geef dat uw roepstem wordt gehoord, als eenmaal bij de zee. Geef dat ook wij uw nodend woord vertrouwen, volgen ongestoord, op weg gaan met U mee. 3 O vrede van Tiberias, o heuvels in het rond, waar Jezus in het zachte gras de mensen liefhad en genas, en in hun midden stond. 4 Leg Heer uw stille dauw van rust op onze duisternis. Neem van ons hart de vrees, de lust, en maak ons innerlijk bewust hoe schoon uw vrede is. 5 Dat ons geen drift en pijn verblindt, geen hartstocht ons verwart. Maak Gij ons rein en welgezind, en spreek tot ons in vuur en wind, o stille stem in 't hart. |
1 Dear Lord and Father of mankind, |
