Ik ben geen dichter, en ik weet het. En ik ben al helemaal geen lieddichter (want dat is binnen het ambacht van de dichters nog eens een vak apart. De teksten moeten gezongen worden.) Vreemd genoeg mogen mensen met dezelfde niet-begaafdheid als ik in Liedboek 2013 blijkbaar vrijuit hun gang gaan. Dat zegt toch wel iets over de verantwoordelijke uitgever. Psalm 23c is een voorbeeld.
Het is een nieuwe berijming van Psalm 23 op de melodie van ‘The Lord’s my shepherd I’ll not want…’ Het Engelse origineel is bekend en geliefd. Ook in Nederland (via Evangelische middens binnengekomen, maar al lang breed geaccepteerd). De tekst is die van The Scottish Psalter (1650): heerlijk oud Engels dus. Zij is in de 19de eeuw voorzien van een goed in het gehoor liggende, soepel vloeiende melodie in 3/4 maat (Crimond).
De vertalers (Roel Bosch en Gert Landman) hebben vanuit de grondtekst Psalm 23 opnieuw vertaald en het resultaat van hun werk in het passende rijmschema gegoten.
Mijn God, mijn herder, zorgt voor mij, / wijst mij een groene
streek;
Daar rust ik aan een stille stroom / en niets dat mij onbreekt.
Etc..
Dit is een schoolvoorbeeld van wat er
gebeurt als je onmuzikale rijmelaars liederen laat maken. De tekst vloeit totaal
niet en qua klank is het vaak lelijk. [drie 'ij's'' na elkaar - Hollanders
spreken die toch al zo lelijk uit, en die 'streek' valt mij rauw op de maag,
maar dat is allemaal subjectief... alhoewel.] En dan lees ik in het compendium: “Er
waren al eerdere Nederlandstalige versies van Psalm 23 geschreven op de
melodie Crimond, maar ‘die teksten liepen stroef of waren qua taal verouderd’
aldus de auteurs van de nieuwe vertaling, Roel
Bosch en Gert
Landman.” (bron:
Liedboekcompendium). Dan breekt mijn klomp. Oh ja, in het Engels was ca. 1870 de tekst van het Scottisch Psalter
uit 1650 ook al totaal verouderd. Maar dat was juist de charme: My soul he
doth restore again...
Neen, geef mij dan maar die ouderwetse versie van J.C. van der Leek
(mij verder onbekend), die via evangelische liedbundels (Glorieklokken, Johannes
de Heer etc) bekend is geworden. Die heeft de nodige ‘buigingen’ en
'verheffingen' en bovenal: veel sfeer en klank. En ze volgt gewoon de
'bekende, mij vertrouwde' versie van Psalm 23 - uit de Oude Vertaling, NBG
1951 - op de voet. Wilt u Statenvertaling: Vervang 'duister dal' door 'dal
des doods'...
DE HEER IS MIJN HERDER EN GEEN DING
De Heer is mijn herder
en geen ding / ontbreekt mij naar zijn wil;
Hij schenkt mij rust in grazig
land, / aan waat'ren klaar en stil.
Hij is het, die mijn ziel verkwikt
/en die mijn schreden leidt
in rechte sporen om de eer / zijns naams in
eeuwigheid.
Al ga ik door een duister dal, / ik vrees geen kwaad, want
Gij
zijt altijd met mij en uw stok /
uw staf vertroosten mij.
Gij
zijt het, die mijn dis bereidt / voor 't oog van wie mij krenkt;
die zalft
mijn hoofd en mij een kelk / tot overvloeiens schenkt.
Zo zullen heil en
goedheid groot / mij volgen dag aan dag,
en ik verkeer in 's Heren huis, /
waar 'k eeuwig wonen mag.
Vertaling: J.C. van der Leek.