Als Godes Zoon zal heersen over al (gezang 276)

Het slaaplied van Jacob Revius, op de melodie van De Engelse Vaarwel... Als u een fluitist, luitspeler of gitarist (of clavecinist) in de buurt hebt, dit is zijn/haar kans. Talloze variaties zijn op deze melodie geschreven. Onderaan de pagina Jan van Biezen's zetting van de melodie (naar Valerius' Gedenk-klank - Engels Farwel, Wanneer ick slaep... is de tekst/melodie waardoor Revius werd geïnspireerd tot zijn geestelijk slaaplied): "O slaap, o zoete slaap..." - Revius' lied is een mooi voorbeeld van een geestelijke contrafact: De tekst wordt op herkenbare wijze vergeestelijkt. Onderaan de pagina het wereldse slaap-, annex liefdesliedje, zoals bij Florimond van Duyse afgedrukt.

De tekst is zoals altijd bij Revius bedriegelijk eenvoudig. Knap. De slaap is 'des todes Bruder' geworden (om naar Bach te verwijzen). Tegelijk is de opstanding, de verrijzenis zo reëel, dat het woord dood niet eens valt. En de ziel rust.

1   Als Godes Zoon, de heerser over al
in stille rust dit aardse brengen zal
en 't zwak gemoed verkwikken door zijn bloed,
zo en zult ge* mij,                *orig: zul dij
van de zonde vrij
en van haren vloek ontladen,
o slaap, o zoete slaap, niet schaden.

2   Als ik ontwaak door Christi laatste stem,
aanschouwende het nieuw Jeruzalem,
hetwelk Hij geeft, wie in zijn vreze leeft,
dan en zult ge* mij                  *orig: zul dij
van mijns Heren zij,
die mij in zijn rijk zal leiden,
o slaap, o zoete slaap, niet scheiden.

3   Ik slaap, ik waak, ik ben gelijke blij,
want mij altoos mijn Heiland blijft nabij*,            *orig: blijvet bij
en toont mij 't licht van zijn vriendelijk gezicht;
die mij heeft gesteld
onder uw geweld*,                    geweld = macht, heerschappij
en na u het zalig leven,
o slaap, o zoete slaap, zal geven.

Liedboek voor de Kerken 1973 (reeds in 102 Gezangen)

Originele tekst:

Revius' inspiratie:  [back]

LIED
Van Duyse,
[p. 603]
162. Wanneer ick slaep. Melodie naar Camphuysen.   1.   Wanneer ick slaep voel ick mijns levens vreucht,   als my de droom door mijns liefs schijn verheucht;   als sy my van haer mont   een kusken jont,   waermede sy my stelt   vast in haer ghewelt,   waermede sy my stelt ghevanghen.   O slaep, o soete slaep, duert langhe.   2.   Als ick ontwaeck soeck ick tverloren goet,   twelc my verlaet, en volg de slaep met spoet,   en laet my alleen maer   dencken op haer   die mijn vry ghemoet,   door haer ooghen soet,   die mijn vry ghemoet hout neder.   O slaep, o soete slaep, comt weder.
[p. 604]
3.   Ick waeck, ick droom, ic sie haer nacht en dach,   ick maeck my wijs tgeen dat niet en wesen mach;   nochtans dees dwaling soet   mijn leven voet,   want sy teghens sin   van die ick bemin,   want sy teghens sin my haer maect.   O slaep, o soete slaep, die dit waer maect.
Tekst. Tweede nieuw amoreus liedt-boeck, Amst. 1605, bl. 131: ‘Een nieu liedeken op de wijse alsoot beghint’.   zie verder: in de Nederlandse Liederenbank