|
|
|||
|
|
Beknopte Biografie van Joseph Hertogs
|
|
opmerking 1: Dat Joseph Hertogs een 'Joodse architect' was, wordt vaak beweerd (o.a. in een artikel over de synagogenbouw in België van Jo Braeken in Monumenten & Landschappen, 12 jg, nr. 1 (1993). Hiervan heb ik echter geen direct bewijs gevonden en het vaderlijk kosterschap van de OLV-kerk doet toch anders vermoeden. Gevraagd om een toelichting antwoordde dhr. Braeken: "Ik had destijds mijn verwijzing naar zijn Joodse origine gebaseerd op twee referenties. Enerzijds een vermelding in de briefwisseling rond de opvolging van Stordiau, zeggende dat aan twee jonge Joodse architecten opdracht was gegeven de mogelijkheid voor reductie van het ontwerp te onderzoeken. Anderzijds een verwijzing naar de Joodse origine van Hertogs in L'Histoire des Juifs à Anvers van E. Schmidt. Mogen we uit de concessie van de familie Kreitz op de Joodse afdeling besluiten dat zijn echtgenote van Joodse origine was? Dit zou alleszins zijn verwevenheid met het Joodse milieu en de latere verwarring omtrent zijn Joodse origine verklaren." De begraving buiten de Joodse afdeling geeft geen uitsluitsel, daar in 1930 de concessies nog eeuwigdurend waren. |
|
opmerking 2: De betreffende familie Hertogs stamt dus uit Bergen op Zoom èn is in tegenstelling wat eveneens her en der wordt geschreven en beweerd nìet verwant met de Hertogs-familie die o.a. burgemeester Alphonse Hertogs (1843-1908; volledige naam: Petrus Josephus Alphonsus gehuwd met Maria Susanna Vingerhoets) heeft voortgebracht. Wel was ook deze familie afkomstig uit Nederland (Reusel e.o.) en met verschillende leden actief in de wereld van bouwondernemers en openbare aannemingswerken. De jongste broer van de burgemeester, Henricus Josephus Franciscus Maria, was ook architect (1849 - na 1897; gehuwd met Maria Catharina Josephina Mathilde Lizé). Deze moet dus niet verward worden met "onze" Joseph Hertogs. |
carrière
- opleiding aan Kon. Academie voor Schone Kunsten te Antwerpen, leerling van Pieter Dens, François Baeckelmans op wiens bureau hij stage liep.
- bouwmeester van de gegoede Antwerpse burgerij en adel. Ook ontwierp hij huizen in Brugge, Brussel en gans de provincie Antwerpen.
- Alle door hem gebouwde herenhuizen in Antwerpen zijn ongesigneerd. Het enige gebouw dat zijn naam expliciet draagt is de Synagoge aan de Bouwmeesterstraat.
De onderstaande lijst moet in elk geval aangevuld worden met de lijst die het Vlaams erfgoed bijhoudt (waar sinds 2010 een inhaalmanoeuvre bezig is, die de omvang van de bouwactiviteit van Hertogs, voelbaar en zichtbaar maakt )
- Na de Eerste Wereldoorlog werkt hij samen met Gerard de Ridder.
enkele gebouwen in Antwerpen, door Hertogs ontworpen (incl. enkele afgebrokenen)
1885 bankgebouwen van de Belgische Lloyds of Lloyds Belge (Meir 89-93, later Marks & Spencers, nu H&M)
1892-3 kerkgebouwen Duitse Evangelische Kerk, Christuskirche (Bexstraat 9-11, gesloopt 1979)
kerkgebouw Vlaamse Evangelische Kerk (Bexstraat 13)
Synagoge Shomre Hadas (Bouwmeesterstraat 7, overgenomen van E. Stordiau)
1892 woningen Rue de la Pépinière (nu: Kon. Elisabethlei) 19, Sterstraat 28, Amerikalei 131, Kon. Elisabethlei 14 (gesloopt)
1894 Kon. Elisabethlei 16
1895 Oud Zeemanshuis (Ankerrui), beschadigd WO II, 1946 gesloopt
1901-4 ontwerp gebouwen voor privé-verzameling van Ridder E. Mayer-Van den Bergh (Lange Gasthuisstraat 19).
samenvoeging (vrije kopie) van 2 gesloopte panden “Huys de 3 Koningen” (voormalige pastorij St. Walburgis, gesloopt 1884) en een gevel uit de Zakstraat (gesloopt rond 1895)
1902 Magazijnen (Otto Veniusstraat 16) en Winkel Tietz (Meir 82, thans l’Innovation)
1905 Burelen/Pakhuizen voor families Malinckrodt: Hansahuis (E.Van Dijckkaai / Suikerrui)
1905 Ontwerp woning bankier E. Thys, Belgiëlei 91 (Museum Smidt van Gelder)
- Leopoldstraat 51: kunstgalerie / woningen voor E.L.J. Kums
1906 Meesterwoning hoek Van Eycklei/Van Breestraat (gesloopt 1989 !!! - was de aanzet tot oprichting vzw "gehavende stad")
1910 Kon. Elisabethlei 18: woning familie Good. Beheerders van de Lloyd Belge (z.b.). In dezelfde bank zetelden ook beheerders uit de fam. Engels... In het charitatieve circuit > kinderziekenhuis "Good Engels".
1910 vergroting/aanbouw (Eikenstraat) van het Huis Osterrieth (Meir 85)
- Ook voor fam. Osterrieth: Magasins et Entrepots Réunis La Cloche (Hessenplein 2)
1910 aanbouw tuinpaviljoen en uitbreiding Hotel Fester (Karel Oomsstraat 24) - nu Kunstacademie
1912 Kon. Elisabethlei 26 (zgn. gouverneurswoning - naast het Provinciegebouw): Woning gebouwd voor Maximilian Alfred von der Becke. 1937 gekocht door Maurice Herbosch. De provincie heeft het gebouw in 1996 willen verwerven, maar het werd verkocht aan de meerbiedende vastgoedmakelaar Van Klooster... (info: S. Mignon - erfgoedadviseur). De vermelding 'huize Good' is een verwarring met het pand op nr. 18
1923-4 Samenvoeging van Hotel Grisar en Het Postmeestershuis (Lange Gasthuisstraat 9-11) i.o.v. Banque de Commerce. In nr. 9 was de Chase handelsbank gevestigd. later Crédit Lyonnais, Deutsche Bank, nu kledingzaak "Verso".
1929 Appartementswoning Van de Nestlei door hem ontworpen werd voltooid naar zijn tekeningen door zijn partner/collega bouwmeester Gerard de Ridder
enkele verdere activiteiten
- Aandeelhouder/beheerder van het Sportfondsenbad (Lange Gasthuisstraat 24).
- Aandeelhouder/beheerder/bouwmeester/planoloog voor de N.V. Extensa: Vanaf 1900 hield de N.V. Extensa zich beizg met de verkaveling/verkoop/stratentracering van domeingronden in de Elsdonkwijk (Wilrijk-Edegem). Men weet dat Jos. Hertogs de stratentracering uittekende en ook (anoniem) zeer veel villa’s in die wijk ontwierp.
- in 1978 bedacht de gemeenteraad van de toenmalige gemeente Wilrijk Jos. Hertogs met een straatnaam in de wijk Elsdonk
- Voor de familie Mayer-Van den Bergh (van wie hij de ‘huis-bouwmeester’ was) ontwierp hij ook het grafmonument (rond 1895) op de begraafplaats van Mortsel.
